اکنون کشور از جمعیت تحصیلکرده خوبی برخوردار است و باید با تمرکز ویژه روی شرکت‌های دانش‌بنیان و توانمندسازی، آنها را برای ورود به بازارهای بین‌المللی ترغیب کنیم.

حضور در نمایشگاه‌های تخصصی با چند هدف باید انجام گیرد که تشخیص فرصت‌های کسب و کار، تجاری‌سازی، تامین مالی و یافتن شرکای راهبردی خارجی مهم‌ترین این اهداف برشمرده می‌شود.

در هدف تشخیص فرصت‌های کسب و کار، فرصت‌هایی از جمله فرصت تحلیل رقبا و محصولات و خدمات و ارزیابی و بهره‌برداری از فرصت‌ها برای شرکت‌های دانش‌بنیان وجود دارد. هدف دومی که در این بخش دنبال می‌شود تجاری‌سازی است و می‌توان با هدف تولید صنعتی و انبوه، ایده‌ها را به بخش تولید هدایت کرد.

هدف سومی که در این بخش وجود دارد به تامین مالی و همکاری با شرکای راهبردی خارجی اشاره می‌کند. در این بخش شرکای خارجی به عنوان سرمایه‌گذار خارجی همکاری خود را با شرکت دانش‌بنیان داخلی آغاز می‌کنند اما در عمل شریک این شرکت محسوب خواهند شد و در توسعه و تکامل عرضه و تقاضا تاثیر بسیار زیادی دارند.

در زنجیره فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان شرکای خارجی می‌توانند در دو بخش عرضه و تقاضا نقش مهمی ایفا کنند. به‌عنوان‌مثال شرکت دانش‌بنیان داخلی می‌تواند تامین مواد اولیه محصولات خود را به شریک تجاری خود بسپارد یا از شبکه بازاریابی شریک خارجی خود برای گسترش فروش محصول بهره جوید. ممکن است در ابتدای فعالیت به‌دلیل محدودیت‌های ذاتی شرکت‌های تازه تاسیس دانش‌بنیان چنین امکانی وجود نداشته باشد اما با شرکت در نمایشگاه‌های تخصصی دانش‌بنیان قطعا تسهیل هدف و فرآیند بین‌المللی شدن را شاهد خواهیم بود.

اگر به تعاریف و مفهوم بین‌المللی‌سازی یک شرکت مراجعه کنیم، مشاهده خواهیم کرد که بین المللی‌سازی به توسعه فعالیت‌ها و عملیات اجرایی شرکت در خارج از مرزهای جغرافیایی کشور مبدأ تاکید دارد. از دیگر مزایای شرکت در نمایشگاه‌های تخصصی دانش‌بنیان بهره‌مندی از راهبرد توسعه محصول در نتیجه توسعه افقی و عمودی محصولات و رقابتی‌تر شدن شرکت است. به بیان بهتر شرکت‌ها با حضور در نمایشگاه‌های تخصصی در گام‌های نخست به شناسایی و تحلیل رقبا و محصولات مشابه پرداخته و در گام‌های بعدی خواهند توانست به سمت بازارهای رقابتی حرکت کنند. البته در این فرآیند توجه به میزان بلوغ فعالیت‌های تجاری شرکت دانش‌بنیان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

دکتر مهران رضوانی

دانشیار و رئیس گروه کارآفرینی سازمانی دانشگاه تهران